“1 नॉव्हेंबरासावन रस्त्यार एक्क खड्डो दिसचोना” अशी घोशणा मुख्यमंत्री डॉ प्रमोद सावंतान केली आनी सोशल मिडियाचेर कितल्याशाच गोंयकारांनी तेच्या उतरांची धजा मार मार माल्ली. राजदीप नायकान तर वासंतीक फोन करून तेच्या बापायक नॉव्हेंबराच्यान रस्त्यार भोेंवनाका म्हुणोन शिटकावणी दिली. कित्याक, तर तो खड्डो. सगळे लोक हें वाचून आनी व्हिडियो पळोवन हांस हांस हांसले.
आमचे कोंकणींत ‘खड्डो’ म्हुटल्यार सुळसुळीत, केंस नाशिल्लो, टकलू. मराठींत ‘खड्डा’ म्हुणटात तेका आमी कोंकणींत ‘फोंड’ म्हुणटात. ल्हान आसल्यार ‘फोंडकूल’ म्हणटात. फाटलो फुडलो विचार करिनासतना दुसरे भाशेंतलीं उतरां आमचे भाशेंत वापरल्यार अर्थाचो अनर्थ कसो जाता हेची देखदिणी देख म्हुटल्यार खुद्द ह्या कोंकणी राज्याच्या मुख्यमंत्र्याचें हें वाक्य.
हें वाक्य कोंकणीच्या इतिहासांत अजरामर जावं दी.
कारण हेतूंतच तर आमचे कोंकणीची उदरगत लिपल्या. इंग्लीश भास दिसान दीस गिरेस्त कशी जाता? हेर भासांतलीं उतरां आपले भाशेंत वापरून. तेन्ना दुसरे भाशेंतलीं उतरां आमी कोंकणींत वापरलीं जाल्यार आमची कोंकणी गिरेस्तच जातली. पूण ज्या दुसऱ्या भाशेंतल्या उतरांक आमचेकडेन चड बरीं उतरां आसात तीं उतरां आमी दुसरे भाशेंतल्यान कित्याक घेवपाक जाय?
माधवीबाय सरदेसायान तेन्नाचें कोंकणी दिसाळें ‘सुनापरान्त’ वापरतालें तेचेर एक सुंदर लेख 1999 वर्सा बरयलेलो. तेतूंत ती विचारताः ‘भौशीक जमात’ इतलीं नकसूद उतरां आमचेकडेन आसतना आमी ‘जाहीर सभा’ हीं उतरां कोंकणींत कित्याक वापरतात? पर्यायी उतरां आसचीं, पूण आमच्या ‘अडाणी’(?) जाण्ट्यांनी घडयिल्लीं उतरां विसरायेर घालून नवीं उतरां कित्याक प्रचलीत करचीं?
आनी तेच्याकय फुडलें म्हुटल्यार दुसरे भाशेंतलीं जीं उतरां वापरल्यार आमचे भाशेंत तेचो अर्थूच बदलता तीं उतरां तर वापरूंकच जायना. फकत मुख्यमंत्र्यानच न्हूं, खंयच्याच नीज गोंयकारान. नाजाल्यार कसो हांसो जाता तें आमी पळयलांच न्हूं. हिंगां मुख्यमंत्री फकत प्रातिनिधीक स्वरुपांत आसा. ही चूक आमीय सगळे करतात हें मतींत आसुंदी.
शिकले म्हूण निजाचीं कोंकणी उतरां वापरूंक लजचें न्हूं. कोेंकणी जाणा आशिल्लो सामान्य गोंयकार मागीर आमचेर असोच तुटून पडटलो. ही देख आमी सासणाची याद दवरया. तेचोे मतितार्थय समजून घेवया. आमचे कोंकणी भाशेचे उदरगतीखातीर.
देखूनच परत एक फावट म्हुणटांः मुख्यमंत्र्याचो हो खड्डो इतिहासांत अजरंवर जावं.